Jun 22, 2020 4:38:41 PM

Nieuwe studieroute Spatial Planning & Design: wereldproblemen rond water oplossen

Spatial Planning & Design is een nieuwe studieroute binnen Watermanagement waarin studenten zich gaan bezighouden met de vraag: Hoe moeten we buiten ruimte inrichten terwijl we rekening houden met water en klimaatverandering? Wereldwijd is de trend dat steeds meer mensen in steden gaan wonen (urbanisatie). Verwacht wordt dat in 2050 7 miljard mensen – ongeveer de wereldbevolking van nu – in steden zal wonen. Als de druk in deze steden toeneemt, is het er dan nog fijn om te leven? Tegelijkertijd verbruiken juist steden de meeste energie en grondstoffen. Een goede planning is daarom belangrijk om de steden van de toekomst te creëren.

Klimaatverandering een steeds groter en urgenter thema
En alsof de urbanisatie alleen niet genoeg is, wordt klimaatverandering een groter en urgenter thema. De grootste en meeste steden zijn mede ontstaan door hun ligging aan het water. Die ligging is goed voor handel, maar nu is de zeespiegelstijging een grote bedreiging. We kennen allemaal de beelden van ondergelopen metro’s in New York, de grote wateroverlast door piekbuien in Kopenhagen en de problemen door hitte in steden. Afgelopen zomer vielen er bijvoorbeeld ruim 400 meer doden in ons land door de aanhoudende hitte. Hoe kunnen steden zich hier op aanpassen? En hoe kan je op een slimme manier water inzetten voor de economie (transport), recreatie (een dagje uit aan zee of een meer) en duurzaamheid (minder water gebruiken, koelte door water)?  

Nieuwe uitdagingen
Dit zijn uitdagingen waar ik als spatial planner dagelijks in de praktijk mee te maken krijg. Want deze klimaatopgaven maken grote herontwikkelingen in bijvoorbeeld Amsterdam een stuk moeilijker. Het gaat dan niet meer alleen om de vierkante meters kantoor- en woonruimte, maar ook over zaken zoals waterberging en schaduwplekken in de openbare ruimte. Waar we in Nederland nu ook veel tegenaan lopen is dat bestaande wijken, vaak ontworpen en gebouwd in de jaren 70, niet meer voldoen aan de klimaateisen. Hier is vaak beperkte ruimte voor groen, en mede daardoor is er veel wateroverlast. Zeker in deze bestaande wijken is het vaak een hele puzzel om dit op te lossen, ook omdat bewoners soms andere dingen belangrijker vinden, zoals het parkeren vlakbij huis.

(Tekst gaat door onder foto)

Rotterdam_spatial

Het waterplein in Rotterdam, ontworpen door De Urbanisten. Verschillende delen
worden als tijdelijke waterbuffer gebruikt bij piekbuien.

Van grote steden tot plattelandsgebieden
De uitdagingen zijn groot en divers: er zijn niet alleen problemen in grote steden, er zijn juist ook plattelandsgebieden die leeglopen. Ook is er nooit één probleem in een stad of op het platteland, soms zijn er overstromingen of is er heel veel regen, in een andere tijd weer droogte. In de studie Spatial Planning & Design leer je  om die complexe problemen te analyseren en te begrijpen. Neem bijvoorbeeld wateroverlast. Overstromingen kunnen heel lokaal problemen veroorzaken, denk aan ondergelopen kelders of straten die blank staan, maar kunnen veroorzaakt worden door hoge waterstanden in rivieren of door piekbuien – het veranderen van het klimaat. Je gaat ook zelf oplossingen bedenken. Het waterplein in Rotterdam is een voorbeeld van een oplossing om wateroverlast te voorkomen. Het plein kan gebruikt worden door studenten als plek om te ontspannen, maar bij extreme neerslag stroomt al het regenwater uit de buurt naar dit plein. Het is het een extra buffer om dit gedeelte van de stad te beschermen tegen het water. Bij kleinere buien blijft een deel van het plein goed te gebruiken.

Ook interessant