Niels Groot neemt afscheid als lector Watertechnologie

Niels Groot neemt na ruim tien jaar afscheid als lector Watertechnologie. Hij was één van de eerste lectoren op de HZ University of Applied Sciences. Niels heeft het altijd gecombineerd met zijn werk als waterspecialist bij Dow Benelux in Terneuzen. Hans Cappon volgt hem op als lector van de onderzoeksgroep.

Deskundig, rustig, sympathiek en iemand met een enorm netwerk in zijn vakgebied. Hij is bovendien gezegend met een goed geheugen, want hij weet precies wie hij voor welk onderzoek of project kan raadplegen en waar hij of zij werkt.

Dit is hoe zijn collega’s Niels Groot omschrijven. Het moge duidelijk zijn dat hij zal worden gemist. Helemaal weg is hij nog niet, want hij blijft voorlopig werken bij Dow en vanuit die hoedanigheid deelnemen aan verschillende overleggen in zijn vakgebied. “Daar kom ik Hans Cappon en andere collega’s nog tegen”, zegt hij. “Maar als ik ook bij Dow klaar ben, is de kans groot dat ik er helemaal mee stop.”  

Samenwerken

Niels werd in 2011 gevraagd als lector. Het onderzoeksinstituut Wetsus in Leeuwarden wilde een aanspreekpunt in het zuiden van het land en kwam uit bij de HZ en Niels. Waterbedrijf Evides, waarmee hij al veel contact had, zijn werkgever Dow en de HZ steunden de oprichting van het lectoraat. “De baan sprak me meteen aan. Ik zag veel kansen in het initiëren van onderzoeken en het samenwerken met bedrijven als Lamb Weston en Yara, zodat we het belang van ons vakgebied meer op de kaart konden zetten.”

Niels werkte één dag per week op de HZ ‘al was het in de praktijk altijd te weinig’. Hij was één van de eerste lectoren. Onder anderen Anja de Groene, Dick Fundter en Mindert de Vries gingen hem voor. “Hans werkte al als onderzoeker en was in feite met één of twee collega’s de oprichter van de onderzoeksgroep watertechnologie. De groep was nog beperkt in omvang.” In de loop der jaren hebben ze deze samen uitgebouwd tot een club met ‘voldoende kritische massa’ en ‘pijplijn vol met mooie projecten’. Hoewel hij nooit een duidelijke opdracht heeft meegekregen ligt de focus op de beschikbaarheid van zoet water en het hergebruik van water. “Vanuit Dow zijn we daar uit bedrijfsmatig oogpunt al jaren mee bezig, maar het maatschappelijk belang is de laatste jaren door de droge zomers en zeespiegelstijging steeds groter geworden. Nu is iedereen ermee bezig.”

Eilanden

In het laag gelegen Nederland is het watersysteem van oudsher zo ingericht dat water zo snel mogelijk wordt afgevoerd naar de zee. Dat is zeker in Zeeland een probleem. “Zeeland is een los geheel van eilanden waartussen nauwelijks uitwisseling is op het gebied van zoet water. We hebben ook geen grote rivieren, veel last van verzilting en zijn afhankelijk van de aanvoer van buiten. Ons drinkwater komt bijvoorbeeld uit de Biesbsoch en Zeeuws-Vlaanderen is vooral afhankelijk van water uit Vlaanderen.” Het gebrek aan zoet water legt veel druk op het systeem. Er zijn zomers dat boeren niet kunnen irrigeren vanwege watertekorten. “Je moet dus kijken hoe je onafhankelijk kunt worden van de aanvoer van buitenaf, onder meer door niet alles naar de zee te pompen, maar het water vast te houden.” Niels zegt dat samenwerking op dit vlak tussen alle belanghebbenden belangrijk is. “Je moet het met zijn allen doen, want de beschikbaarheid is eindig.”

De lector is blij met het Zeeuws Deltaplan Zoet Water. Hij zit met Hans in de projectgroep die bezig is met een plan van aanpak. “In het begin moesten we lobbyen om onderzoeksopdrachten binnen te halen”, zegt hij over het werkveld. “Nu vraagt men ons om mee te denken, onze visie te geven en om onderzoeken op te zetten. We zitten zelfs in een positie dat we wat te kiezen hebben. We hebben tussen de oren kunnen krijgen dat er altijd een kwaliteitsaspect zit aan elk watervraagstuk dat vraagt om een technologische aanpak.”

Hij zegt dat het praktijkgericht onderzoek een belangrijke rol speelt in alle opgaven rondom de watervoorziening. “Met ons onderzoek kun je watertechnologie op een redelijke schaal testen. Als je alleen in een lab bezig bent, weet je vaak niet hoe zaken in de praktijk uitpakken. Voor die laatste stap zijn wij. Praktijkgericht onderzoek zorgt voor bewustwording wat er werkelijk allemaal bij een nieuwe techniek of innovatie komt kijken. Je kunt verrassingen snel tackelen.”

Onderzoeksprojecten

Niels kijkt met een goed gevoel terug op zijn HZ-jaren. Hij is trots op prestigieuze onderzoeksprojecten als Nereus (waar men onder meer kijkt welke stoffen je uit water kunt halen), Fresh4C’s (een onderzoek naar ondergrondse wateropslag) en de toepassing van wetlands (waar gebruikt industrieel en communaal water verder wordt gezuiverd). Ook is hij blij dat watertechnologie tegenwoordig in alle leerjaren van de opleiding watermanagement is vertegenwoordigd. “En in het vierde jaar kunnen studenten een specialisatie watertechnologie doen.” Wel pleit hij voor meer mathematica in alle opleidingen ‘in de waterhoek’ en hij hoopt dat onderzoek en onderwijs nog meer met elkaar verstrengeld raken, bijvoorbeeld door stages van docenten bij onderzoeksgroepen. De sympathieke waterspecialist maakt wel een uitzondering. “Als onderzoeker, die ook in het bedrijfsleven werkt, heb ik de gefixeerde vakanties altijd verbazingwekkend gevonden. Voor het onderwijs snap ik het nog, maar als onderzoeksgroep kun je het bijna niet maken om in de zomer vijf weken onbereikbaar te zijn.”