Hoe ziet studeren aan het hbo eruit?

Studeren aan een hogeschool is een stuk anders dan de middelbare school of het mbo. In deze blog vertel ik je alles over de dagelijkse gang van zaken van een hbo-student. Zo kom je te weten hoe de opbouw van een voltijd hbo-opleiding eruitziet en hoe de vakken elkaar afwisselen.  

Hogeschool-begrippen

In het hbo gebruiken we een aantal woorden die je waarschijnlijk nog niet eerder hebt gehoord. Hieronder staan de begrippen voor je op een rijtje gezet. Je zult ze nog vaak tegenkomen!

• Als je een vierjarige hbo-opleiding volgt, dan heet dat een bachelor.
• Een semester betekent een half studiejaar. Semester 1 loopt van september tot eind januari en semester 2 loopt van begin februari tot aan de zomervakantie. Een studiejaar bestaat dus uit 2 semesters.
• En een semester bestaat weer uit 2 blokken van ongeveer 10 weken. Er passen dus 4 blokken in een studiejaar.
• Je propedeuse behaal je na het eerste jaar, als je alle studiepunten hebt behaald.
• Een minor volg je in het derde jaar. Dit is een zelfgekozen module van 1 semester.
• Tijdens de stage doe je praktijkervaring op bij een organisatie.
• Afstuderen doe je ten slotte in het vierde studiejaar. Hierna behaal je je diploma. 

De opbouw van een hbo-opleiding

Een hbo-opleiding bestaat uit een propedeusefase en een hoofdfase. De propedeusefase is het eerste studiejaar. In dit jaar volg je theorielessen. Die theorie pas je vervolgens toe in opdrachten, alleen of in groepjes. Door middel van deze opdrachten en (mondelinge) toetsen behaal je studiepunten. In totaal kun je in het eerste jaar 60 studiepunten behalen. Als dat lukt, heb je je propedeuse behaald. Dat betekent dat je geen herkansingen meer open hebt staan en dat je naar de volgende fase van je opleiding mag. Je kunt er ook voor kiezen om na het behalen van je propedeuse naar een universiteit te gaan. 

De hoofdfase van een hbo-opleiding bestaat uit de overige 3 jaar. Meestal ga je dan minimaal een halfjaar stagelopen. Dit is je meewerkstage, waarbij je kunt ervaren hoe het is om te werken. Het is per opleiding verschillend in welk jaar je stageloopt. In het derde studiejaar volg je altijd een minor. Dit is een zelfgekozen module van een semester. Je kunt een minor kiezen op de HZ, een andere hogeschool in Nederland of zelfs in het buitenland. Tijdens de minor leer je meer over je eigen opleiding, of leer je iets nieuws binnen hetzelfde vakgebied. 

In jaar 4 ga je afstuderen. Bij een aantal opleidingen ga je op je afstudeerstage zelfstandig onderzoek doen. Het komt ook voor dat de opleiding vraagt om een ‘beroepsproduct’ als afstudeeropdracht. Het afstuderen bestaat altijd uit een grote opdracht. Daarmee laat je zien dat je klaar bent om aan de slag te gaan als professional. 

Het hbo-onderwijssysteem met blokken

Sinds een paar jaar is bij een aantal hbo-opleidingen van de HZ een nieuw lessysteem ingevoerd. Dit ‘blokkensysteem’ is heel anders dan het voorgaande leersysteem. Dat weet ik toevallig, omdat ik beide systemen heb ervaren.

Het oude hbo-lessysteem is te vergelijken met de middelbare school. Lesdagen zijn zo ingericht dat je ieder uur of iedere twee uur een ander vak hebt. Je volgt dan veel vakken in een periode. Ik had dan 10 weken les in verschillende vakken, waarbij veel theorie aan bod kwam. Daarnaast werkten we individueel of in groepjes aan opdrachten. Na 10 weken hadden we een tentamenweek met 5 of 6 tentamens. Dat was best pittig. 

Het nieuwe lessysteem is zo ingericht dat je eigenlijk maar één vak tegelijk hebt, voor een heel blok van 8 tot 10 weken. Vaak worden Hogeschooltaal (Nederlands op hbo-niveau) en Engels hier nog aan toegevoegd. Maar het zijn een stuk minder vakken tegelijk dan op de middelbare school.  

De dagelijkse praktijk

Waarschijnlijk vraag je je nu af hoe dat er in de dagelijkse praktijk aan toe gaat. Het kan zijn dat je op maandagochtend van 09:00 uur tot 10:00 uur een hoorcollege hebt. Dan krijg je theorieles. Daarna kun je een werkcollege krijgen tot 12:00. Dat betekent dat je tijd hebt om individueel of in groepjes aan je opdracht te werken. Na de lunchpauze krijg je bijvoorbeeld nog een les Hogeschooltaal. 

Het komt voor dat je een dag niet ingeroosterd bent. Dat betekent niet dat je vrij bent. Bij voltijd hbo-opleidingen is rekening gehouden met een belasting van 40 uur. Dat betekent dat je ongeveer 40 uur per week bezig bent met je studie. 

Ben je benieuwd hoe het studiejaar er voor jouw opleiding uitziet? Ga in gesprek met een student van de opleiding die je graag wilt volgen!